Blog

Delen:

8 oktober 2019
Door: Florien


Wij Zijn Jimmy's - Doorbreek het taboe: PTSS (posttraumatische stressstoornis)

– TRAUMA – GEVOLGEN – FLASHBACKS – ANGSTEN – PANIEK –

*Vooroordelen/stigma psychische aandoeningen:
Veel mensen kunnen zich moeilijk inleven in mensen met een psychische aandoening. Hierdoor ontstaan er vooroordelen.
– Mensen met psychische aandoeningen trekken alleen maar een uitkering.
– Het is vast je eigen schuld.
– Mensen met psychische aandoeningen zijn onbetrouwbaar.
– Ze stellen zich aan.
– Het gaat wel weer over.
– Mensen met psychische aandoeningen zijn onintelligent.

Ook voor dit thema heb ik mij weer volledig verdiept in het leven van mensen met PTSS. Ook heb ik mensen geïnterviewd die dit hebben, en daaruit ervaringsverhalen geschreven.

> DIT IS EEN ONDERDEEL VAN MIJN PROJECT OVER HET TABOE DOORBREKEN. <

Wat is PTSS?

Deze psychische aandoening kan ontstaan na een schokkende gebeurtenis of traumatische ervaring. Door deze gebeurtenis ervaart het persoon langdurig psychische gevolgen.

Als je PTSS hebt dan ervaar je langer dan een maand lang dingen als angstgevoelens welke je ook voelde tijdens de gebeurtenis, herbeleving waarbij je in je hoofd regelmatig alles opnieuw beleeft, vermijding waarbij je dingen uit de weg gaat die je eraan herinneren en prikkelbaarheid omdat je spanning voelt. Hierbij kun je ook denken aan moeite hebben met slapen, woedeaanvallen, concentratieproblemen, overgevoeligheid en overdreven waakzaamheid.

Voorbeelden van mogelijke trauma’s die PTSS veroorzaken

  • Oorlog
  • Misbruik
  • Geweld
  • Ziekte of verlies van dierbare
  • Rampen
  • Brand
  • Pesten
  • Ongelukken

Oorzaken en risicogroep

PTSS ontstaat uitsluitend na een traumatische gebeurtenis. Soms treedt het meteen na dit trauma op, maar soms duurt het pas jaren voor je er last van krijgt. Sommige mensen krijgen er ook helemaal geen last van. Waarom de een het wel krijgt en de ander niet is niet helemaal duidelijk, maar wel zijn er een aantal factoren die hieraan bijdragen:

  • biologische kwetsbaarheid van het persoon.
  • de ernst van de gebeurtenis.
  • de betekenis van de gebeurtenis.

Wanneer je erkennig krijgt en je de juiste steun ontvangt van je omgeving, vermindert de kans op het ontstaan van PTSS.

Meest voorkomende symptomen PTSS

  • Concentratie- en geheugenproblemen.
  • Slecht slapen.
  • Schrikachtig.
  • Nachtmerries.
  • Sombere of depressieve buien.
  • Prikkelbaarheid.
  • Woede uitbarstingen.
  • Onvrijwillige herinneringen.
  • Angstgevoelens.
  • Vluchtgedrag in alcohol of drugs.

Herstel

Wanneer je een traumatische ervaring hebt meegemaakt kun je contact opnemen met Slachtofferhulp Nederland.

Als je vermoedt dat je PTSS hebt dan kun je naar je huisarts gaan. De huisarts kan je doorverwijzen naar een psycholoog als dit nodig is.
Daarnaast kan een arts je medicijnen voorschrijven die je helpen met slapen of die je meer rust geven.

PTSS is goed te behandelen, met de juiste behandelmethoden. In eerste instantie is het belangrijk dat je accepteert dat je een probleem hebt en dat je iets heftigs hebt meegemaakt.

Mogelijke behandelmethoden zijn: EMDR, Psychotherapie, schrijfopdrachten, exposure therapie en ook kan medicatie helpen bij de depressieve klachten.

Mogelijke effecten trauma therapie

  • Veel meer zelfvertrouwen.
  • Meer ontspanning.
  • Je veiliger voelen.
  • De herinnering verliest haar kracht en emotionele waarde.

Tips

Tips voor jezelf:

  • Gun jezelf tijd met het verwerken van het trauma.
  • Praat met anderen over wat je hebt meegemaakt, ondanks dat dit pijn doet. Hoe vaker je erover praat, hoe makkelijker dit wordt.
  • Stop niet met bezigheden die je voor het trauma ook leuk vond om te doen, zoals bepaalde hobby’s, sporten of met vrienden afspreken.
  • Bij suïcide gedachten, bel het noodnummer.
  • Probeer een normaal dag- en nachtritme te houden en gezond te eten.
  • Niet vluchten in alcohol of drugs.

Tips voor omgeving:

  • Laat diegene zijn/haar verhaal doen.
  • Niet oordelen.
  • Maak leuke herinneringen, er zijn al zoveel nare.
  • Wanneer diegene veel dingen gemist heeft in zijn jeugd, doe die dingen nu.

Vooroordelen PTSS:

‘’Bijna alles wat ik zei of deed, werd in verband gebracht met mijn PTSS. Soms is iets ook gewoon ik’’.

‘’Omdat ik een pleegkind was, dachten ouders van vrienden dat ik een slechte invloed op hen zou hebben. Want pleegkinderen zijn probleemkinderen’’.

‘’Toen ik eerlijk mijn verhaal had gedaan naar vrienden toe, hebben ze mij keihard laten vallen, omdat ik te moeilijk zou zijn’’.

‘’Mensen denken dat ik extreem kwetsbaar ben’’.

Ervaringsverhaal 1

‘’Mijn moeder dronk altijd veel. Te veel. Hierdoor moest ik vaak op mijn zusje passen en was ik vroeg volwassen. Ik speelde moeder voor haar. Aan mijn vader heb ik niet veel herinneringen, want mijn ouders gingen vrij snel scheiden. Een bewuste herinnering die ik wél heb, is dat mijn vader mij seksueel misbruikt heeft toen ik heel jong was.

Enige tijd nadat mijn ouders gescheiden waren, kreeg mijn moeder een nieuwe vriend. Mijn stiefvader dronk ook veel en dit liep vaak uit de hand en was hij gevaarlijk. Op een avond hebben mijn buren de politie gebeld, waarna ze hem meenamen. Kennelijk was er  al eens een crisismelding naar pleegzorg gedaan en met dit erbij was het voldoende om ons mee te nemen naar een pleeggezin. In het pleeggezin was het of heel leuk, of heel naar. Er werden straffen uitgedeeld zoals een koude douche of een week op water en brood. De onvoorspelbaarheid tussen deze maakte dat het voor mij niet veilig voelde. Je wist nooit wanneer het weer mis zou gaan. Ook had ik ondertussen een vriendje gekregen die verder is gegaan dan ik wilde.

Ik kreeg last van zelfmoordgedachten en sprak deze uit. De reactie van mijn pleegmoeder hierop was dat ik maar moest gaan bidden tot God of het snel over kon zijn. Dit was natuurlijk niet de reactie waar ik op gehoopt had. Continu liep ik op mijn tenen. Ik deed er alles aan om een fijne sfeer te creëren, want ik wilde positieve reacties. Ik heb hier tien jaar gewoond, tot ik 18 werd. Toen moest ik weg omdat er geen vergoeding meer zou komen en ben ik op mijzelf gaan wonen in Veendam.

Eenmaal op mezelf ging het fout, want ik had teveel ruimte om te denken. Ook deed ik een opleiding in de zorg die erg confronterend was en er kwamen veel herinneringen naar boven. Toen ik serieuze zelfmoordgedachten kreeg besloot ik dat ik hulp moest krijgen. Ik kon dit niet alleen. In de tussentijd had ik een relatie gekregen met mijn huidige vriend. Ik was naar Groningen verhuisd, omdat het saai was in Veendam. In Groningen heb ik een tijdje op kamers gewoond, maar ik was zoveel bij mijn vriend dat ik besloot bij hem in te trekken.

Al een tijdje liep ik bij een psycholoog, maar vanaf mijn 20e ben ik ook EMDR therapie gaan volgen. In het begin was dit heel zwaar, wat ook logisch is omdat je trauma’s aan het verwerken bent. Mijn klachten verergerden en ik had veel last van paniekaanvallen. Langzaam werd dit beter, ook omdat ik medicijnen kreeg. Wel ben ik gestopt met school, omdat dit simpelweg niet meer wilde. Ik ben toen gaan werken, omdat ik toch wat structuur wilde in mijn leven.

Mijn wens is om het medicijnvrij aan te kunnen. Ik heb veel hoop in de toekomst, omdat de EMDR therapie goed werkt en het steeds beter gaat.
Daarnaast heb ik veel steun van mijn vriend. We praten veel, over alles eigenlijk. Ook heb ik naast de EMDR af en toe praatsessies die extra steun bieden. Tegenwoordig werk ik in een kledingwinkel en dit werk vind ik echt heel leuk. Ik kook veel. Niet uit mijn hoofd, maar Pinterest is mijn beste vriend. Ik spreek veel af met vrienden en ik lees veel. De tijd nemen voor mijzelf, dat is wat ik nu doe.’’

Ervaringsverhaal 2

‘’Eigenlijk ben ik vanaf kinds af aan al mishandeld door mijn moeder. Tot mijn tweede woonde ik bij haar, tot ik uit huis werd geplaatst door de politie en ik terecht kwam bij een pleeggezin. Hier ben ik een tijdje geweest, tot ik naar mijn vader ging. Mijn vader kreeg een nieuwe vriendin en hierna ging alle aandacht volledig naar haar. We verhuisden naar haar oude dorp, omdat zij heimwee had. Omdat dit ver weg van mijn oude plek was, was er hier geen overzicht op onze situatie.

Toen ik ongeveer vijf jaar oud was had ik al serieuze zelfmoordgedachten welke ik wilde uitvoeren. Ik deed een touwtje om mijn nek, tot ik het zo benauwd kreeg dat ik in paniek raakte. Hierna werd daar niet meer over gesproken, het was net alsof het nooit gebeurt was en er niets aan de hand was.

In de zomervakantie van mijn zevende levensjaar ging ik op vakantie naar mijn oom en tante. Hier gaf ik aan niet terug te willen naar mijn vader.
Mijn tante belde mijn vader op om dit aan te geven en mijn vader zei dat ze me mochten houden. Omdat mijn tante chronisch vermoeid was konden zij niet goed voor mij zorgen en kwam ik bij mijn opa en oma terecht. Hier heb ik twee jaar gewoond, wat echt leuk was. Wel was ik een moeilijk kind met veel driftbuien.

Mijn oma was erg van de oude stempel en alles moest goed ogen voor de buitenwereld. Hierdoor vond zij dat ik eigenlijk bij mijn moeder hoorde, dus kwam ik weer bij mijn moeder terecht. Ik was erg bang voor mijn moeder, dus ik loog en bedroog veel. M’n moeder nam me dit extreem kwalijk, want ze zag niet in waarom ik dit deed en waarom ik bang was. Ze was ongelooflijk streng voor me. Met 1 pak melk moest ik de hele week doen en wanneer ik iets meer dronk dan zei ze dat ik aan het stelen was. Ook kreeg ik heel weinig te eten en had ik hierom veel ondergewicht.
Ik was een slaafje en moest alles schoonmaken, mocht geen vrienden zien en alles was zogenaamd mijn schuld. Ik wou zo graag weg.

Er was een melding gemaakt bij jeugdzorg. Toen zij langs zouden komen had mijn moeder alles zo in scene gezet dat het leek alsof er niets aan de hand was, maar ik gewoon een heel moeilijk kind was. Natuurlijk geloofden zij dit. Ook had mijn moeder een nieuwe vriend gekregen en ik ben door hem seksueel misbruikt. Daar heb ik toen nooit over gesproken.

Toen mijn oom en tante 12 jaar getrouwd waren een feest gaven, belde ze mijn moeder op of ik mocht komen. Dit mocht niet en dat vonden ze erg jammer. Ze wilden graag contact met mij krijgen, maar dit lukte nooit.
Op een middag belde mijn tante toen mijn moeder niet thuis was en ik zelf op kon nemen. We hebben toen ’s middags stiekem afgesproken. Die middag waren er meerdere familieleden gekomen die mij allemaal graag wilden zien. Ze schrokken allemaal heel erg van hoe ik eruit zag en wisten niet wat ze konden doen. Toen ze mij 10 euro gaven om eten van te kopen en ik dreigde daarmee weg te gaan, hebben ze me meegenomen naar jeugdzorg.

Mijn moeder kwam er op een gegeven moment natuurlijk achter dat ik niet thuis zou komen en zij heeft toen mijn oom gebeld. Vervolgens heeft ze de politie gebeld om te zeggen dat mijn tante mij ontvoerd had. Vanuit jeugdzorg is er een VOTS (voorlopige ondertoezichtstelling) vastgesteld, waarna ik bij mijn oom en tante gebleven ben. Omdat mijn moeder hun adres wist, maar mijn opa en oma net verhuist waren en dit adres nog niet bekend was, ben ik naar hen gegaan. Vanuit hier ben ik naar verschillende pleeggezinnen geweest, waarbij ik niet hele goede herinneringen heb gemaakt. Vooral de laatste hiervan deden dit duidelijk alleen voor het geld.

Toen ik 16 werd ging ik weer bij mijn oom en tante wonen, waar het een geweldige tijd werd. Ook heb ik mijn huidige vriend toen leren kennen.
Hier heb ik ongeveer anderhalf jaar gewoond, maar toen besloot ik om voor mijn studie naar Leeuwarden te verhuizen. Eenmaal op mezelf in Leeuwarden kwamen alle onverwerkte problemen naar boven. Hier had ik geen directe steun meer van familie. Ook vond ik slecht aansluiting bij klasgenoten en had ik veel heimwee. Angsten ontwikkelden zich en hierdoor durfde ik nooit mee uit. Mensen vonden me saai.

Het liefst wilde ik naar huis, maar mijn oom en tante waren zo trots op me dat ik deze stap gezet had dat ik van mezelf moest blijven. Ook wilde ik hen niet teleurstellen. Mijn vriend is op een gegeven moment ook verhuist naar Leeuwarden en we gingen samenwonen. Daarnaast kreeg ik weer af en toe contact met mijn moeder. Zij gaf aan dat mijn zusje, die 9 jaar jonger is, had gezegd niet meer bij de vader te willen wonen. Bij mij gingen toen alle alarmbellen rinkelen, omdat ik ook ongeveer die leeftijd had toen hij mij misbruikt heeft, wat ik dus ook bij haar vermoedde. Hierdoor kwamen alle herinneringen van toen helemaal naar boven, ik had daar tot toen nog nooit over gesproken. Ik heb het toen mijn vriend verteld en hij heeft mijn tante gebeld, want dit kon ik zelf niet. Mijn tante heeft toen mijn moeder gebeld, omdat zij contact met mijn zusje had. De reactie van mijn moeder was ‘dus toch?’ en eigenlijk begon ze toen meteen over haar eigen problemen. Ze praatte er gewoon overheen.

Omdat bij mij alles was losgekomen, kreeg ik nog meer last van angsten. ’S Nachts kon ik niet slapen, ik was overal bang dat de man door wie ik misbruikt was op zou dagen. Bij alle aanrakingen verstijfde ik en ook deed ik steeds afstandelijker tegen mijn vriend. Ik was extreem bang en gespannen. Hierdoor moest ik stoppen met mijn opleiding, want dit ging niet meer. Ik besefte dat ik hulp moest krijgen en heb mij toen aangemeld bij het GGZ. Overal waren hele lange wachttijden. In de tussentijd ben ik vrijwilligerswerk gaan doen bij het dierenasiel, waar ik het heel fijn vond.

Ik heb hierna verschillende dingen geprobeerd, maar wat goed aansloeg was een Denk Je Sterk training. Door dit kon ik weer naar school en kon ik verder met mijn studie Psychologie. Ook ben ik verhuisd naar Groningen, waar ik allemaal leuke dingen gestart heb. Ik ben bij een vrije studentenvereniging gegaan en ben op stijldansen gegaan. Hier heb ik veel nieuwe contacten gelegd en vrienden gemaakt. Toen ik mijn opleiding afgerond had ben ik binnen Groningen verhuisd, samen met mijn vriend en hebben we een hond genomen. Dit was een heel goed besluit, want de wandelingen met mijn hond zijn heel fijn en ik heb hierbij leuke mensen ontmoet. Ik heb de hond opgeleid tot therapie hond en hij helpt me dus ook enorm.

Inmiddels ben ik ook begonnen met schrijftherapie om het seksueel misbruik mee te verwerken. ‘’